Yürüyen TDK'dan ufuk açan 20 tweet

"Yan yana" sözcüğü ayrı yazılırken "apayrı" sözcüğü bitişik yazılıyor. Türkçenin çok sert bir mizahı var.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 25 Ekim 2017

Yıllarca Paris'te kaldıktan sonra, İstanbul'a "elde baston, dilde pardon" ile dönen Şerif Paşa'ya herkes, Fransızca "güzel" demek olan "beau (bo)" sözüyle "Bo Şerif" demiş.
Sonraları ise saygınlığını yitirince lakabı da "Boş herif"e dönmüş.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 18 Temmuz 2018

Bir sohbet meclisinde, aşırı nezaket gösteren birisi için Süleyman Nazif: "Adam neredeyse Sen (Seine) Nehri'nden bile "Siz Nehri" diye bahsedecek." diyerek alaya almış.

Ben böyle güzel dalga geçme görmedim.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 16 Temmuz 2018

Arapça, Farsça, Fransızca vb. kökenli Türkçeleşmiş sözler dili yozlaştırmaz. Dili bozan daha kötü durumlar var. Mesela İngilizce-Türkçe karışık konuşmak:
"Overload oldum."

Mesela olmayan eklerle sözcük üretmek:
"Yapabilitem var."

Bizim savaşımız bunlarla, kökenle değil.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 14 Temmuz 2018

Namık Kemal'in, eserin üzerine "Vatan" yahut "Silistre" (ya "Vatan" olsun ya "Silistre") notunu düşmesine rağmen riske girmeyip eserin adını direkt "Vatan yahut Silistre" yapan editörün rahatlığı var üstümde.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 7 Temmuz 2018

"Tağay/tay" sözü Eski Türkçede "anne tarafından akraba" anlamındadır.
"Eze/ece" sözü de "abla" demektir. Bu iki sözcüğü birleştirdiğimizde ortaya "teyze" sözü çıkıyor.
Ne kadar da birleşik olduğu belli olmayan bir sözcük...

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 2 Temmuz 2018

İki harfli birleşik kelime olur mu?
Vallahi Türkçe bu, her an her şey olabilir.
"Şu" kelimesi Eski Türkçedeki "uş/üş (işte)" ve "ol (o)" sözcüklerinin birleşmesiyle oluşmuş, daha sonra da dilimizde "şu" şeklinde kalmıştır.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 25 Haziran 2018

30.000 TL'lik bilgi. pic.twitter.com/SNGVPME9Iq

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 23 Haziran 2018

Eski Türkçede "yağız" sözcüğü "kahverengi, yanık renk" manasına gelmektedir. Kökü ise "yak" fiilidir.
İngilizcedeki "brown (kahverengi)" sözünün de "burn (yakmak/yanmak)" fiilinden geldiği düşünülmektedir.
Güzel rastlantı.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 21 Haziran 2018

(•_•)
<) )╯YAPIM EKİNDEN
/ \

\(•_•)
( (> SONRA GELEN EKLER
/ \

(•_•)
<) )> KESMEYLE AYRILMAZ.
/ \

\(•_•)
( (> TÜRKÇE'Yİ✖️
/ \

\(•_•)/
( ) TÜRKÇEYİ✔️
/ \

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 14 Haziran 2018

Kİ: Farsça
YA: Farsça
VE: Arapça
ZİRA: Farsça
HEM: Farsça
EĞER: Farsça
AMA: Arapça
LAKİN: Arapça
YAHUT: Farsça
NE...NE: Farsça
FAKAT: Arapça
MEĞER: Farsça
ÇÜNKÜ: Farsça
VEYA: Arapça-Farsça
MADEM: Farsça (Mā dāma)

DE: Türkçe
Bağlaç olan "de"ye sahip çıkın.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 11 Haziran 2018

"Tak" sözü serttir, "tık" ise daha hafif.
"Şap" güçlü, "şıp" zayıf; "çat" güçlü, "çıt" zayıf...
"Bar bar bağırırsın" ama "bır bır konuşursun."
"Pat" korkutur ancak ürktüğünde kalbin "pıt pıt eder."

Yansıma sesler mi? Mükemmel de kelime mi?

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 9 Haziran 2018

Kurallı birleşik fiiller daima bitişik yazılır: koşabilmek, gelivermek, bakakalmak...
"Sevedebilirim, seve de bilirim, sevede bilirim..." kullanımları yanlıştır. Doğrusu: Sevebilirim de, yapabilirim de..." şeklinde olmalıdır.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 31 Mayıs 2018

NTV: Gençler endişeli. Fiilimsilerin içinden çıkılmıyor.

STAR TV: Yazım kuralları değişiyor mu?

KANAL D: Uzmanlara sorduk: Cümlenin en zor ögesi hangisi?

FOX TV: Anlatım bozukluğu oranları... İzmir gelsin.

A HABER: Bağlaç olan "de"yi ayrı yazmamız ABD'de korku yarattı.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 30 Mayıs 2018

🇬🇧- Fruit
🇺🇸- Fruit
🇫🇷- Fruit
🇩🇰- Frugt
🇸🇪- Frukt
🇳🇴- Frukt
🇮🇹- Frutta
🇯🇵- Furūtsu
🇵🇹- Fruta
🇪🇸- Fruta
🇺🇦- Frukty
🇷🇺- Frukty
🇷🇴- Fruct
🇲🇹- Frott

🇹🇷- Meyve
🤐

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 27 Nisan 2018

Her ne kadar dilimize “babası ölmüş olan” anlamıyla geçse de aslında “yetim” sözcüğünün anlamlarından biri de “tek, benzersiz”dir.
Mesela Hz. Muhammed’e “Dürr-i yetim” derlerdi.
“Benzersiz inci” manâsındadır.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 1 Nisan 2018

Eski Türkçede "oğlan" sözü "evlatlar" demekti.
Zamanla anlamı değişip sadece erkek çocuklar için kullanıldı.
Tekili "oğul"dur. "Oğlak" sözü de "oğul"dan türemiştir.
"Ulan, lan" gibi sözcükler de aslında "evlatlar" manâsındadır.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 29 Mart 2018

"Adam" sözcüğü dilimize "Âdem" sözünden geçmiştir.
Güncel Türkçe Sözlük'teki ilk anlamı "erkek" değil "insan"dır.
Yani "bilim adamı, iş adamı..." gibi tabirlerde "cinsiyetçi" bir ifade yoktur. "Adam" denince akla hemen "erkek" gelmesin çünkü her "erkek," "adam" olamaz.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 12 Mart 2018

Soru işaretinin (?) ortaya çıkışıyla ilgili iki güzel "hikâye" var:
Sorduğu sorunun cevabını bekleyen bir kulağa ve bir şeyi merak eden kedinin kuyruğunu kıvırmasına benzetilerek ortaya çıktığını ileri sürenler var.

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 18 Şubat 2018

Sayıların kökeni:
BİR: Türkçe
İKİ: Türkçe (eki)
ÜÇ: Türkçe
DÖRT: Türkçe (tört)
BEŞ: Türkçe
ALTI: Türkçe
YEDİ: Türkçe (yeti)
SEKİZ: Türkçe
DOKUZ: Türkçe
ON: Türkçe
YİRMİ: Türkçe (Yigirmi)
OTUZ: Türkçe
KIRK: Türkçe
ELLİ: Türkçe (elig)
YÜZ: Türkçe
BİN: Türkçe

— Alp Bey #YürüyenTDK (@PaksoyAlp) 3 Şubat 2018